ఆదివాసీ చరిత్రలో సాయుధ పోరాటానికి ఆద్యుడు రాంజీ గోండ్

ఏప్రిల్ 9 రాంజీ గోండ్ అమరత్వానికి 161 ఏండ్లు

దేశ స్వాతంత్రానికి ముందే ఈ భూమి పాలకుల చేతిలో నలుగుతున్న ఆదివాసీల గాథలు తెల్లరాతలకన్నా గాఢంగా, కన్నీటి ధారలతో రాసిపడ్డాయి. అటవీ హక్కులు, స్వయంపాలన, స్వతంత్ర జీవనానికి గర్జించిన తొలి గళం రాంజీ గోండ్‌ది. గోండ్వాన ప్రాంతం నుండి ఉద్భవించి, నిజాం-ఆంగ్లేయ పాలనకు వ్యతిరేకంగా దుమ్మెత్తి పోరాడిన ఆదివాసీ యోధుడు ఆయన. 1860 ఏప్రిల్ 9న బ్రిటిష్ సైన్యం చేతుల్లో అమరుడైన రాంజీ గోండ్‌కు ఈరోజుతో 161 ఏండ్లు పూర్తయినాయి.

ఆదివాసుల పోరాట పునాది: గోండ్వాన రాజ్యం

గోండ్వాన రాజ్యం బ్రిటిష్ పాలనకు మునుపే మహారాష్ట్ర, మధ్యప్రదేశ్, ఒడిషా, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లో విస్తరించి ఉంది. గోండులు ప్రధాన తెగగా, వీరిలో ఉపతెగలైన రాంజీ గోండ్, దుర్వగోండ్‌లు గౌరవప్రదమైన స్థానం కలిగి ఉన్నారు. గోండుల పాలన కాలం సుమారు ఐదు శతాబ్దాలుగా కొనసాగి, భీమ్ బలాసింగ్ నుండి సుర్జాబలాసింగ్‌ దాకా సాగింది. సుర్జా బాలాసింగ్‌ను డిల్లీ సుల్తానులు ‘‘షేర్ షా’’ బిరుదుతో గౌరవించారు. తరువాతి తరాల్లో పాలన మరాఠీలకు వెళ్లింది, వారి చేతులలోనుండి బ్రిటిష్‌వారికి వెళ్లింది. ఇదే సమయంలో ఆదివాసీ స్వేచ్ఛలు చిదిమిపోయాయి.

రాంజీగోండ్‌ – పోరాట యోధుడిగా అవతారం

1836-1860 మధ్యకాలంలో రాంజీ గోండ్ జనగాం (ఆసిఫాబాద్‌) ప్రాంతాన్ని తన ఉద్యమ కేంద్రంగా చేసుకొని, బ్రిటిష్ దోపిడీ పాలనపై పోరాటానికి దిగాడు. ఆయన నాయకత్వంలో గోండులు, రోహిల్లా సిపాయిలు కలసి బ్రిటిష్‌ సైన్యాన్ని ధీటుగా ఎదుర్కొన్నారు. 1860 మార్చి-ఏప్రిల్ నెలలలో పోరాటం అత్యున్నత స్థాయికి చేరింది. రాంజీగోండ్ సారథ్యంలోని 1000కు పైగా ఆదివాసీలు కోడవళ్లు, తల్వార్లు ధరించి 'జంగ్ సైరన్' మోగించారు. వారిని బ్రిటిష్ సైన్యం చుట్టుముట్టి, నిర్మల్ సమీపంలోని ఊడలలో ఉన్న మర్రిచెట్టుకు ఉరితీశారు. ఆ మర్రిచెట్టు అప్పటినుంచి "వెయ్యి ఊడల మర్రి చెట్టు"గా ప్రసిద్ధి చెందింది.

చరిత్రను తుడిచేసే ప్రయత్నాలు

1995లో ఆదివాసీ సమాజానికి ప్రాణమయిన ఆ మర్రిచెట్టును నరికి వేయడం చరిత్రను అణిచివేసే కుట్రగానే చూడాలి. స్వాతంత్రోద్యమ చరిత్రలో రాంజీగోండ్ లాంటి ఆదివాసీ నాయకుల కథనాలు దాగిపోయాయి. ఆయన సాహసాన్ని, ధైర్యాన్ని సరైన స్థాయిలో చర్చించలేదు. ఇప్పటికైనా రాంజీగోండ్‌ స్థూపం నిర్మించాలి, చరిత్రను వెలికి తీసి ప్రజల్లోకి తీసుకురావాలి.

నేటి ఆవేశం – నిన్నటి ఆదర్శం

నేటికీ ఆదివాసులు అణచివేతల పాలై ఉన్నారు. రిజర్వ్ ఫారెస్ట్, టైగర్ జోన్, ఖనిజ వనరుల పేరిట ఆదివాసీ భూములు లాక్కోవడం, ఆదివాసీ ఉద్యోగ కోటాల్ని (GO 3) రద్దు చేయడం, 1/70, పేసా, అటవీ హక్కుల చట్టాలను ఉల్లంఘించడం జరగుతున్నవి. ఈ రోజు కూడా ఆదివాసీలు వారి ఆత్మగౌరవ పోరాటానికి నడుం కట్టాల్సిన అవసరం ఉంది.

రాంజీగోండ్‌ – నేటి యువతకు మార్గదర్శి

బ్రిటిష్, నిజాం దోపిడీ పాలనపై విప్లవ సాయుధ పోరాటం చేసి, ప్రాణాలను అర్పించిన రాంజీగోండ్‌ చరిత్రలో మొదటి ఆదివాసీ యోధుడు. ఆయన త్యాగాన్ని గుర్తుచేసుకుంటూ, ఆదివాసీ యువతరం జల్‌, జంగల్‌, జమీన్ కోసం పోరాటాన్ని కొనసాగించాలి. ఇదే నిజమైన ఘన నివాళి అవుతుంది.